De warmtebronnen
Eén van de belangrijkste vragen bij een warmtenet is waar de warmte vandaan komt. Wij werken met een bronnenstrategie, waarbij het warmtenet gebruik maakt van meerdere duurzame bronnen. Zo heb je in de toekomst in de zomer meer duurzame warmte vanuit bijv. Aardwarmte en met een strenge winter moet je met een schaalbare bron extra verwarmen. Nieuwe, duurzame bronnen kunnen worden aangekoppeld op de toegankelijke techniek van een warmtenet. Die flexibiliteit in combinatie met steeds verder verduurzamen, dat is de kern van ons slimme, groene warmtenet. We beheren en onderzoeken duurzame warmtebronnen uit Ede en omgeving, waaronder zonnewarmte, restwarmte van de industrie, warmte uit de (afval)water, datathermie, biogrondstoffen en aardwarmte.
Bronnenmix 2030
Bronnenstrategie 2024
DISCLAIMER:
De ‘Bronnenmix 2030’ en ‘Bronnenstrategie 2024’ hierboven betreffen prognoses: Aan de planning van beiden kunnen geen rechten worden ontleend; diverse factoren kunnen de prognose beïnvloeden. Bovenstaande modellen betreffen een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid.
Hybride duurzame energie-installaties
Warmteproducent Bio-energie de Vallei beheert de drie Edese hybride energie installaties. Hybride betekent dat elke installatie meerdere duurzame warmtebronnen ter beschikking heeft. Zo staan er in de installaties, naast ketelinstallaties ook warmtepompen en zonnepanelen opgesteld.
Warmte op maat
De hybride energie installaties zijn zó ontworpen dat ze schaalbaar warmte kunnen leveren. Dit is belangrijk, opdat Warmtebedrijf Ede zo altijd efficiënt en duurzaam warmte op maat kan leveren. Ook als er op een donkere, windstille winterochtend geen warmte uit zonne- en windenergie komt. Met deze installaties kan het warmtenet verder groeien, zodat het aansluiten van andere duurzamere warmtebronnen die een groter aantal aansluitingen vereisen, zoals aquathermie en aardwarmte, mogelijk wordt. In de toekomst zullen de hybride installaties dan alleen nog gebruikt worden tijdens piekmomenten en als verplichte back-up.
Aardwarmte – warmte uit de ondergrond
Een andere, duurzame bron die momenteel volop in ontwikkeling is, is aardwarmte. In 2020 heeft Aardwarmte Ede B.V. voor Ede een opsporingsvergunning verkregen. Momenteel loopt nader (geologisch) onderzoek op de geselecteerde locatie. Hier kan dan straks mogelijk warmte uit de ondergrond benut worden op het warmtenet, voor Edese woningen en bedrijven.
Het warme water komt aan de oppervlakte langs een warmtewisselaar; hier vindt de warmteoverdracht op het warmtenet plaats. Het afgekoelde water gaat weer terug in de grond, terug in dezelfde aardlaag. Er verdwijnt dus geen water uit de ondergrond; dit wordt teruggegeven aan de bodem.
Het benutten van aardwarmte is niet nieuw: in Nederland zijn er inmiddels ca. 20 soortgelijke projecten succesvol gerealiseerd. Deze duurzame techniek waaruit een constante warmtestroom voortkomt, vereist om die reden een voldoende groot warmtenet, met voldoende warmtevraag en daarmee afnemers.
Datathermie: warmte van een datacenter
In Ede staat datacenter BIT dat veel warmte produceert. Om dit ‘restproduct’ weg te koelen waren voorheen energie-intensieve en onderhoudsgevoelige vormen van datacenter-koeling nodig. Nu warmt deze restwarmte water op, dat met een warmtepomp verder wordt opgewarmd, zodat het geschikt is voor het warmtenet. BIT levert haar restwarmte aan het warmtenet en krijgt hiervoor duurzame koeling terug.
Power-to-Heat:
Zonnewarmte op het warmtenet
Het elektriciteitsnetwerk in Nederland is vol. De bekabeling in de wijknetten in Nederland is simpelweg te dun om de steeds grotere hoeveelheid energie van zonnepanelen en windenergie te verwerken. Omdat er geen goede alternatieven zijn voor opslag, worden zonnepanelen nu steeds vaker uitgezet. Zonde van alle groene energie, vinden wij, want wij kunnen deze energie prima als warmtebron gebruiken voor ons warmtenet. Heerlijk om even lekker (lauwwarm) te douchen na een hete zomerdag, toch? Dan hebben wij warm tapwater beschikbaar uit de zonnewarmte van die middag.
Beschikbaar voor woningcorporaties en bewonerscollectieven
Deze oplossing is mogelijk bij voldoende schaalgrootte bij plaatsing van de zonnepanelen, zoals woningcorporaties, bedrijven en bewonerscollectieven dat kunnen bieden. Wij investeren in de zonnepanelen en de flexibele aansluiting op het elektriciteitsnet. En zij profiteren op hun beurt weer van lagere energielasten.
Restwarmte
Een andere duurzame bron is restwarmte van Edese bedrijven. Bedrijven die warmte over hebben, bijvoorbeeld aan het einde van hun productieproces, kunnen dit mogelijk terugleveren aan het Edese warmtenet. Waarmee er weer woningen en andere bedrijven duurzaam kunnen worden verwarmd. Het leveren van restwarmte is voor bedrijven daarnaast mogelijk financieel interessant.
Duurzame biogrondstoffen
Als startbron op het warmtenet in Ede wordt gebruik gemaakt van duurzame resthoutstromen uit de regio; biogrondstoffen. Biogrondstoffen zijn CO₂-neutraal, hernieuwbaar, duurzaam, én cruciaal voor de introductie van andere, duurzame bronnen, zodat biogrondstoffen straks alleen nog ingezet worden bij piekvraag en als back-up. De hybride duurzame energie installaties in Ede zijn gemaakt om laagwaardige resthoutstromen duurzaam te kunnen benutten. Het gebruik van biogrondstoffen staat in Nederland ter discussie. Wij pleiten ervoor dat de discussie op basis van feiten gevoerd wordt. Want, er zit een heel groot verschil in soorten biogrondstoffen. En juist deze bron is – als je naar de feiten kijkt – schoner dan aardgas, volledig hernieuwbaar mits duurzaam gewonnen.
Bio-energie de Vallei in Ede gebruikt regionaal, laagwaardig en gecertificeerd materiaal*
De discussie in Nederland gaat vooral over hoogwaardig hout, vaak in de vorm van pellets, geïmporteerd uit het buitenland. Dat is materiaal dat nog anders gebruikt kon worden (bijvoorbeeld als plank). De installaties in Ede zijn juist gebouwd op laagwaardig hout, ook wel shreds of chips genoemd. Deze installaties kunnen niet draaien op hoogwaardig hout. Ook zijn de installaties NTA 8080 / Better Biomass gecertificeerd. Ze gebruiken houtig snoeiafval, nat en uit elkaar gevallen hout, ziek hout, boomkluiten met wortels, hout dat verwrongen is door stormschade en schadelijke exoten. Materiaal dat zelfs ongeschikt is voor compost. Daar is in Nederland meer dan genoeg van, het wordt zelfs geëxporteerd naar Duitsland.
* In 2023 en 2024 heeft onze warmteproducent zich niet volledig aan zijn zelf-opgelegde opgave voldaan om alleen materiaal met het NTA 8080-certificaat te gebruiken. Doordat een opslaglocatie niet gecertificeerd bleek, was de NTA 8080-claim niet houdbaar voor een klein deel van de biogrondstoffen gebruikt in 2023 en 2024. De overall NTA8080 certificering is, als vrijwillig en bovenwettelijk certificaat, behouden gebleven. Ook zonder de certificering zijn de biogrondstoffen duurzaam omdat zij dienen te voldoen (en dus voldoen) aan de Nederlandse en Europese wet- en regelgeving. Inmiddels is de opslaglocatie opgezegd en is deze administratieve fout hersteld.
Aquathermie – warmte uit (afval)water
Het warme water dat met douchen in het putje verdwijnt, komt bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie in Ede terecht. Hier wordt het gezuiverd waarbij het water relatief warm van temperatuur blijft. We zijn aan het bekijken of, en zo ja hoe, we deze warmte kunnen benutten als bron op het warmtenet; Een mooie kans voor Ede.