Energie voor Elkaar: Hoe een klein bedrijf groter wordt
Publicatie EdeStad 2 maart 2022:
Succesvol werken aan energietransitie in Nederland
Hoe een klein bedrijf groter wordt
Afgelopen periode is er aandacht ontstaan voor Energie voor Elkaar, als moederbedrijf van Warmtebedrijf Ede. In de media viel o.a. te lezen dat er sprake zou zijn van een overname door een Luxemburgs bedrijf. Wat is er aan de hand? Valentijn Kleijnen, algemeen directeur, geeft een toelichting.
“In 2013 ben ik begonnen met het onderwerp ‘energie slim inzetten’. Ik werkte als milieukundige bij een bedrijf in de levensmiddelen. In het productieproces hadden we restwarmte over en ik zocht contact met een zorgorganisatie. Er waren plannen om vlakbij onze locatie een verpleeghuis te bouwen en zij konden dan de restwarmte gebruiken voor hun verwarming. Dat project is toen niets geworden. Ons bedrijf produceerde wel 24 uur per dag, maar niet tussen Kerst en Oud en Nieuw. Dat zou betekenen dat de bewoners in die week geen warmte zouden hebben en dat kon natuurlijk niet. Het geeft wel aan hoe simpele oplossingen soms toch in de praktijk ingewikkeld kunnen zijn. Inmiddels zijn we 10 jaar verder en hebben we in Ede wel veel mooie projecten kunnen realiseren. We hebben als organisatie een warmtenet aangelegd waarop bedrijven en woningen zijn aangesloten en die we via dat warmtenet voorzien van duurzaam opgewekte warmte. We hebben 3 warmte installaties gebouwd om die warmte te produceren. We zijn aan het investeren in nieuwe warmtebronnen, zoals de ontwikkeling van aardwarmte en we zoeken naar mogelijkheden voor het kunnen gebruiken van restwarmte. Met alles wat we nu al hebben gerealiseerd in Ede besparen we per jaar ruim 20.000 ton CO₂ . Dit komt doordat bij het aansluiten op het slim groen warmtenet de aardgasgestookte cv-ketels in woningen en bedrijven komen te vervallen.
De puzzel van tijd en geld
De energietransitie is een soort puzzel van projecten. Elk project kost tijd en geld. Het vergt een aantal jaren aan voorbereidingstijd om een project te kunnen uitvoeren. Daarna duurt het nog een aantal jaren voordat de eerste klanten voor de gebruikte warmte gaan betalen en je alle investeringen kunt terugverdienen. Om een project te kunnen uitvoeren, is een financier nodig die, tijdens de voorbereidings- en bouwtijd, ervoor zorgt dat alle betrokken medewerkers hun salaris ontvangen en de leveranciers worden betaald. Banken zijn terughoudend om dit soort projecten te financieren. Zij beoordelen dit als een hoog risico en als ze al willen financieren gaat dat tegen strenge voorwaarden.
Tijdens de eerste jaren hebben we via MPD Groene Energie particuliere investeerders gevonden, die bereid waren te investeren, samen met fondsen en banken. We kregen veel vragen om ook op andere plekken in Nederland woningen en bedrijven aardgasvrij te maken. Dat was niet mogelijk met de privé investeerders, dat kon niet verder groeien en er moest een oplossing komen. Ik ben toen op zoek gegaan naar mogelijkheden en daarbij terecht gekomen in Londen, want daar bevindt zich tenslotte de financiële markt . Natuurlijk was dat een uitdaging: een milieukundige met een ambitie om iets wezenlijks bij te dragen aan de klimaatdoelstellingen, op zoek naar mensen of organisaties die dat wilden mogelijk maken.
Fonds
Ik ben op zoek gegaan naar mensen die net als wij in ons bedrijf de ambitie hebben om de energietransitie te versnellen en te realiseren. Die een duurzame wereld willen helpen bouwen. Het milieukundige aspect en de duurzaamheidsgedachte zijn voor ons in al onze keuzes essentieel. Ik kwam in contact met Asper Investment Management. Wat wij willen, namelijk projecten realiseren om duurzame warmte te kunnen leveren, willen zij ook. Zij zoeken per land een samenwerkingspartner om dat soort duurzaamheidsprojecten te helpen groeien en ontwikkelen. We hebben een goede samenwerkingsvorm gevonden, namelijk met een nieuw opgericht fonds, dat de naam Asper Dorothea heeft gekregen.
Asper Investment Management beheert het fonds Dorothea. Bij elk project van een van de bedrijven uit ons samenwerkingsplatform wordt de vraag aan Dorothea voorgelegd of het fonds wil investeren in het project, of niet. Het gaat dus niet alleen om projecten in Ede. Het fonds is in februari 2021 mede aandeelhouder van Energie voor Elkaar BV geworden en heeft de rol overgenomen die eerder de vorige aandeelhouder had.
Deelnemers fonds
Het fonds Dorothea wordt gevuld door institutionele beleggers. Die doen dat omdat zij hun beleggingsportefeuille willen verduurzamen. Ze weten dat deze beleggingen in duurzame warmte alleen mogelijk zijn met een lange termijn strategie. Bij het warmtebedrijf zijn tarieven en winsten door de overheid streng gereguleerd. De Autoriteit Consument en Markt controleert dat. De Europese Investeringsbank is ook een van de deelnemers aan het fonds. Deze aan de Europese overheid gelieerde partij heeft de opdracht om Europa te helpen verduurzamen, de Europese doelstellingen te realiseren en heeft daarbij geen winstoogmerk. Het hoofdkantoor van de EIB staat in Luxemburg. Uit praktische overweging is er voor de vestigingsplaats van het fonds gekozen voor Luxemburg. Londen, waar het hoofdkantoor van Asper staat, is gezien de Brexit niet meer de meest ideale locatie.
Platform
Asper Dorothea is opgericht met als doel projecten te financieren die door bedrijven worden ontwikkeld die bij ons platform van samenwerkende bedrijven zijn aangesloten. Dit noemen we het platform Energie voor Elkaar. Binnen het platform zijn veel verschillende vormen van samenwerking. Soms zijn we daar als Energie voor Elkaar BV de enige aandeelhouder van, maar vaak gaat het om een combinatie van lokale ondernemers of lokale overheden. Voor buitenstaanders lijkt dat misschien onduidelijk, maar het is juist heel goed georganiseerd. Kosten en baten blijven daardoor goed bij elkaar. Ook is door deze structuur van lokale deelname en betrokkenheid, het lokale belang optimaal gewaarborgd. Risico’s en kansen worden binnen het bedrijf met de lokale partners en met de betreffende gemeente afgestemd. Een voorbeeld daarvan is Aardwarmte in Ede, waarbij we met verschillende ondernemers en EBN (Energie Beheer Nederland) een samenwerkingsovereenkomst hebben. EBN is 100% eigendom is van de Nederlandse staat. Via EBN wordt het klimaat en energiebeleid vanuit het ministerie van Economische Zaken en Klimaat vormgegeven.
Werken aan een duurzaam Ede
Er is veel gebeurd in de afgelopen 10 jaar. Van een klein lokaal initiatief om restwarmte te willen benutten, zijn we gegroeid naar een platform van bedrijven die in meer dan 15 gemeentes in Nederland werkzaam zijn. Ons hoofdkantoor is in Ede gebleven. We ontwikkelen soms sneller dan onze omgeving ons kan volgen en daarin ligt ook een nieuwe uitdaging. We merken dat er steeds meer aandacht voor ons is van inwoners die belangstellend en kritisch kijken naar wat er bij ons gebeurt. Die uitdaging gaan we graag aan, want de Edenaar is en blijft belangrijk voor ons. Dat is onze buurman, misschien een nieuwe collega voor ons bedrijf en onze klant via Warmtebedrijf Ede. Hier is het begonnen en we zijn nog niet klaar met de energietransitie in Ede. Door realisatie van het fonds is het mogelijk om ook in Ede te blijven ontwikkelen en te investeren zodat we in 2050 een fossielvrij Ede aan onze kinderen kunnen doorgeven. Ons aardwarmteproject in Ede is hierbij een belangrijk voorbeeld van. Het is misschien in de media een beetje stil als het gaat over aardwarmte, maar wij zitten niet stil. We zijn aan het werk om dit goed voor te bereiden op basis van de allerhoogste eisen op het gebied van veiligheid, duurzaamheid en leveringszekerheid. Bij Energie voor Elkaar en alle bedrijven die bij het platform zijn aangesloten, dromen we niet alleen over een duurzame wereld: we zijn elke dag bezig deze droom waar te maken”.
